Luật Đất đai: UBND địa phương xây dựng bảng giá

Tháng 8-2009: Trình Chính phủ dự án tổng kiểm kê đất đai

I. "Tư nhân hóa đất đai trong giai đoạn hiện nay là quá sớm"

Là người đứng đầu doanh nghiệp về xây dựng công trình giao thông và bất động sản, thường xuyên phải tham gia vào công tác giải phóng mặt bằng, ông Thân Đức Nam, Chủ tịch Hội đồng thành viên Cienco5 (Đà Nẵng) cho rằng Luật Đất đai quy định khi Nhà nước thu hồi quyền sử dụng đất bồi thường theo giá thị trường có nghĩa là Nhà nước mua lại quyền sử dụng đất đã giao kể cả đất giao không thu tiền như đất nông nghiệp. Điều quan trọng bây giờ là phải nhận thấy những điểm "vênh" đó để sửa chữa đưa vào Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai năm 2010. Là người am hiểu các quy định của pháp luật về đất đai, Luật sư Trịnh Văn Quyết, Tổng Giám đốc Công ty Luật SmiC khẳng định: “Nếu bỏ quy định về công chứng các hợp đồng, giao dịch về quyền sử dụng đất, tình trạng “hỗn loạn” trong quản lý đất đai sẽ càng nghiêm trọng hơn”. Về vấn đề này, Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam tái khẳng định: Không có chuyện thu hồi, chia lại đất đai.

Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Hữu Tín cho rằng, Luật Đất đai hiện hành có nhiều điểm cần phải nghiên cứu sửa đổi để phù hợp với thực tiễn. Sau khi rà soát, Thanh tra Chính phủ nhận thấy có hai loại có thể chấm dứt được. Phải điều tra xã hội học, nghiên cứu thật kỹ bởi đây là vấn đề rất lớn chứ không phải chỉ theo ý kiến một số nhà kinh tế thấy sở hữu đất tư nhân sẽ thuận lợi cho vận hành kinh tế thế này thế kia. Tổ chức và cá nhân có trách nhiệm bảo vệ, bồi bổ, khai thác hợp lý, sử dụng tiết kiệm đất, được chuyển quyền sử dụng đất được Nhà nước giao theo quy định của pháp luật. Chính vì thế, Việt Nam không nên nới lỏng chính sách tiền tệ quá sớm. Phút chốc họ trở thành đại gia khi giá đất tăng lên hàng chục lần mà không phải đóng góp xây dựng hạ tầng.

II. Tham vấn cộng đồng về dự luật đất đai sửa đổi

Đây cũng chính là lý do để Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Đại sứ quán Đan Mạch và Đại sứ quán Thụy Điển phối hợp thực hiện báo cáo Nhận diện và giảm thiểu rủi ro dẫn đến tham nhũng trong quản lý đất đai. Đối tượng lấy ý kiến gồm rộng khắp các tầng lớp nhân dân. Đất đai không sinh ra từ thế hệ này đến thế hệ khác. Ngoài ra, trong các quy định về thu hồi giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thì phải xem đây là các nhiệm vụ gắn liền với nhau, khi thu hồi để giao đất cần kiểm soát kỹ tính khả thi, hiệu quả kinh tế - xã hội của các dự án, đặc biệt là khả năng tài chính, chứng minh nguồn vốn, tiến độ thực hiện dự án… Luật Đất đai sửa đổi cần thêm những điều khoản gì để đảm bảo mục tiêu giữ được đất lúa nhưng cũng không là lực cản của các mục tiêu quan trọng khác? Trong cơ cấu đất nông nghiệp đến năm 2020, đất lúa giảm 308. Thứ nhất, là vấn đề cơ chế Nhà nước thu hồi đất. Việc cải thiện hệ thống chính sách về đất đai thông qua phát triển hệ thống thuế sẽ tạo nguồn thu cho đất nước.

Vấn đề quy hoạch sử dụng đất cũng được các ĐBQH tập trung phát biểu làm rõ vì đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến khiếu kiện đất đai rất nhiều hiện nay. Chính sách pháp luật về đất đai và chính sách an sinh xã hội là hai nội dung được thảo luận tại Kỳ họp thứ 3, Hội đồng lý luận Trung ương. Về nguyên tắc, mục tiêu của chính sách là tạo ra hệ thống động lực nhằm khuyến khích những hành vi kinh tế và xã hội mong muốn, đồng thời hạn chế những hành vi và/hoặc phản ứng không mong đợi. Thế mà, theo Nghị định 69, chúng tôi phải nộp tiền sử dụng đất lên đến 57 tỷ đồng, tính thêm các khoản vay khác, thì không những chúng tôi không thể thu về đồng nào mà còn lỗ nặng.Khi được hỏi họ sợ gì nhất, 15,91% nói rằng họ sợ không có bảo hiểm y tế, 27,27% nói rằng sợ không có bảo hiểm hưu trí và 75% lo sợ thất nghiệp. Đặc biệt, trong năm 2013, TP Hà Nội đã ban hành 13 quyết định thu hồi đất đối với 11 tổ chức, với tổng diện tích đất 9.

III. Cần giải quyết "căn cơ" bất cập của Luật Đất đai

Hồ Chí Minh): Làm rõ việc phân cấp quy hoạch Trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này, vấn đề phân cấp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa được làm rõ. Minh bạch trong quản lý sử dụng đất Nhằm tạo sự minh bạch trong quản lý, sử dụng đất, phòng, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí và góp phần làm giảm các khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai, trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã hình thành khung pháp lý để xây dựng hệ thống thông tin đất đai, cơ sở dữ liệu đất đai phục vụ cho đa mục tiêu. Cũng góp ý về đất đai, đại biểu Bùi Đức Thụ, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội bày tỏ sự chia sẻ và đồng tình cao với ý kiến của đại biểu Trần Du Lịch. Đại biểu Lê Thị Nguyệt (Vĩnh Phúc): Tránh đầu cơ đất Đất đai thuộc sở hữu toàn dân, điều đó thể hiện quyền làm chủ của nhân dân trong đất đai, nhưng thực thế không như vậy. Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hải Phòng Trần Ngọc Vinh cho rằng Báo cáo giám sát cũng chưa đánh giá được sự phối hợp giữa các cơ quan trong giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai. Nhưng để ước tính giá thị trường, chúng ta cần thông tin về các loại tài sản khác nhau và sử dụng phương pháp thống kê để so sánh.

Quay trở lại vụ việc “Đoàn Văn Vươn” chúng ta thấy một chân lý được tái khẳng định, đó là con người không thể sống thiếu đất hay tách rời khỏi đất. Cơ chế Nhà nước thu hồi đất bị thu hẹp lại, quy trình phức tạp hơn cũng là những chính sách mà nhà đầu tư BĐS cần nghiên cứu kỹ lưỡng về phạm vi áp dụng và quy trình thực hiện. Phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hình sự với 28 quan tham về đất đai ở Hải Hòa, Quảng Ninh, diễn ra sáng 8/9 tại Tòa án nhân dân tỉnh. Tại phiên thảo luận đã có 52 ý kiến được đưa ra, nhưng chủ yếu chỉ tập trung vào những vấn đề còn bất cập, những vấn đề “nóng” hiện nay như sở hữu đất đai, cơ chế thu hồi đất, giá đất bồi thường, hạn mức giao đất nông nghiệp, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất,… Đa số ý kiến của đại biểu quốc hội đã nhất trí với quan điểm về sở hữu đất đai đó là mà Dự thảo Luật đưa ra đó là “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu. Ngoài ra, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi đua, khen thưởng, dự án Luật việc làm, dự án Luật đấu thầu (sửa đổi) sẽ được thảo luận ở hội trường. Liên quan đến khung giá đất, Luật Đất đai sửa đổi đã bổ sung quy định về sự tham gia của cơ quan tư vấn giá đất trong Hội đồng thẩm định giá đất để đảm bảo sự khách quan tại khoản 3 Điều 114: "Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể.